ΕΝΑ ΠΑΛΙΟ ΘΕΜΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΑΣΤΕΙ

Γιατί "έφυγε" ο αδριάντας του Θεμιστοκλή από την Σχολή Ναυτικών Δοκίμων κ. Υπουργέ

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΣΤΟ ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ.


Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Την 25ην Νοεμβρίου 2008, έχοντας προσκληθεί στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (Σ.Ν.Δ.), ως πρώην Διοικητής της, σε επιστημονική διημερίδα Γεωπολιτικής, διεπίστωσα με έκπληξη ότι έλειπε ο ανδριάντας του Θεμιστοκλή από την κεντρική πλατεία της Σχολής στην οποία υπήρχαν σε εξέλιξη έργα επιστρώσεως.

Σε σχετική ερώτησή μου προς τον Διοικητή της Σχολής, αυτός μου διευκρίνησε ότι ο ανδριάντας έχει μεταφερθεί στην άμεσα γειτνιάζουσα με την Σ.Ν.Δ., Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου και πλησίον της τοποθεσίας στην οποία εικάζεται (όχι τεκμηριωμένα) ότι ετάφη ο Θεμιστοκλής. Της ενέργειας αυτής είναι ασφαλώς ενήμερη και η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Διοικητής της Σ.Ν.Δ., τον Μάρτιο του 2005 και σε μία από τις πρώτες μου επιθεωρήσεις των χώρων της Σχολής, διεπίστωσα ότι υπήρχε αριθμός ανδριάντων και προτομών με κοινό τους χαρακτηριστικό ότι οι απεικονιζόμενοι ήρωες και ναυμάχοι προήρχοντο από την εποχή του 1821 και εντεύθεν.

Θεωρών ότι η απεμπόληση τουλάχιστον 3000 ετών ιστορίας δεν προσέφερε την καλλίτερη δυνατή παιδεία στους Ναυτικούς Δοκίμους, επέλεξα περί τα 150 αρχαία ρητά με τα οποία εκόσμησα επιλεγμένους εσωτερικούς χώρους των κτιριακών εγκαταστάσεων (αυτά υπάρχουν ευτυχώς ακόμη).

Επιπλέον έκρινα ότι αποτελούσε μεγίστη παράλειψη η απουσία του ανδριάντος του Θεμιστοκλή, δεδομένου ότι αποτελεί προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας, είναι ο θεμελιωτής της θεωρίας αλλά και της πράξεως της Θαλασσίας και Ναυτικής ισχύος, σε αυτόν οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η διαχρονική δόξα του πολιτισμού της αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας, τμήματα δε των μακρών τειχών του, ευρίσκονται ακόμη εντός του χώρου της Σχολής.

Η επίκληση οικονομικής δυσχέρειας προς χρηματοδότηση του έργου από την τότε ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού, με ανάγκασε να στραφώ προς άλλες πηγές.

Τελικά η πολύτιμη οικονομική αρωγή του Πολεμικού Μουσείου και η ποιοτική τέχνη του γλύπτου Κου Χρήστου Λαζαράκη, παρήγαγε τον αξιοθαύμαστο ανδριάντα του Θεμιστοκλή του οποίου τα αποκαλυπτήρια συνέπεσαν με την ημέρα παραδόσεως των καθηκόντων μου από την Σ.Ν.Δ. και ταυτόχρονα ημέρα της αποστρατείας μου (Μάρτιος 2006).

Κατά τον τρόπο αυτό επήλθε αποκατάσταση σε μία μακροχρόνια παράλειψη η οποία όμως, όπως απεδείχθει, δεν έμελλε να διαρκέσει πολύ.

Η τοποθέτηση του ανδριάντα σε κατάλληλο σημείο της κεντρικής πλατείας της Σχολής δεν έγινε τυχαία.

Σε μία εποχή γυμνή από συμβολισμούς, ο Θεμιστοκλής φέρων την πανοπλία του και δεικνύοντας την θάλασσα, θα ήταν ορατός καθημερινά από τους Ναυτικούς Δοκίμους και θα αποτελούσε το πρότυπο του ηγέτου (και όχι του δημοσίου υπαλλήλου), που θα τους γαλουχούσε στα νάματα των θαλασσίων παραδόσεων του έθνους, θα τους τροφοδοτούσε το φρόνημα και την φιλοδοξία για προσφορά και διάκριση, επιπλέον δε θα τους επέβαλε ηθικά όπως στις κρίσιμες ώρες μην σκέπτονται οτιδήποτε λιγότερο από την νίκη.

Τέλος η ετησία ορκωμοσία των νέων Αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού υπό την σκιά και την σκέπη του ανδριάντος του Θεμιστοκλή, εξέπεμπε πολλαπλά μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση.

Πρακτικά το σημείο τοποθετήσεως του ανδριάντα όχι μόνο δεν εμπόδιζε τις οιεσδήποτε δραστηριότητες και τελετές ελάμβαναν χώρα στην πλατεία αυτή αλλά αντιθέτως τις κοσμούσε.

Απόδειξη του γεγονότος αυτού αποτελεί η απρόσκοπτη τέλεση του συνόλου των εκδηλώσεων, ενώπιον της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας από το 2006 έως σήμερα και επιπλέον η δημόσια δήλωση του τότε Α/ΓΕΝ και τέως Διοικητού της Σ.Ν.Δ. Αντιναυάρχου Δ. Γούση, ότι ο Αντιναύαρχος Μαρτζούκος έπραξε αυτό το οποίο έπρεπε να έχουν πράξει εδώ και πολλά χρόνια οι πρώην Διοικηταί της Σχολής.

Είμαι βέβαιος ότι αντίστοιχες Σχολές Ναυτικών Δοκίμων άλλων χωρών, θα τιμούσαν και θα προέβαλαν με υπέρμετρο τρόπο έναν Θεμιστοκλή, εάν οι Ναυτικοί τους Δόκιμοι είχαν το σπάνιο προνόμιο να είναι απόγονοί του.

Τις ανωτέρω απόψεις μου εξέφρασα προς τον νυν Διοικητή της Σ.Ν.Δ., με την ελπίδα ότι θα επήρχετο αποκατάσταση του ανδριάντος στην προτέρα θέση του, μετά το πέρας των εργασιών στην πλατεία, προφανώς άνευ αποτελέσματος.

Τα εκ μέρους του διατυπωθέντα επιχειρήματα, χωροταξικής φύσεως, χαρακτηρίζω επιεικώς ως ανεπαρκή και προβληματίζουν ακόμη περισσότερο ως προς ενδεχόμενα διαφορετικά κίνητρα και σκοπιμότητες τα οποία επέβαλαν την απομάκρυνση του ανδριάντος από τους Ναυτικούς Δοκίμους.

Κατόπιν αυτού και δεδομένου ότι προσωπικά αδυνατώ να ερμηνεύσω λογικά την εν λόγω ενέργεια, παρακαλώ κύριε Υπουργέ όπως διατυπώσετε την άποψή σας επί του θέματος αυτού.

Διανύουμε μία εποχή δυσχερή σε θεμελιώδεις τομείς του κοινωνικού μας βίου και η υπόθεση την οποία θίγω, ενδεχομένως φαντάζει ως παρονυχίδα ήσσονος σημασίας. Εν τούτοις πιστεύω ότι πολλά από τα κακώς έχοντα, οφείλονται στην αποκαθήλωση των συμβόλων, των προτύπων και των παραδόσεων.

Είμαι βέβαιος ότι με την πολιτική σας υποδομή και αντίληψη θα επιληφθείτε δεόντως του θέματος.

Σε αναμονή της απαντήσεώς σας με εκτίμηση,

Αντιναύαρχος ε.α. Π.Ν. Βασίλειος Μαρτζούκος